Bạn muốn học cách vận chuyển hàng hóa bằng đường hàng không? Bài viết này sẽ giúp bạn.
Hãy xem qua thuật ngữ trước.
Hàng không là gì?
Hàng không là hàng hóa được vận chuyển bằng máy bay, còn được gọi là bằng đường hàng không.
Đây là cách mà hàng hóa được vận chuyển bằng máy bay hàng hóa chuyên dụng (Máy bay hàng hóa, hoặc Freighter trong tiếng Anh), hoặc được chở trong bụng của một máy bay chở khách (Máy bay chở khách).
Vận tải hàng không chiếm một tỷ lệ nhỏ trong tổng trọng lượng hàng hóa quốc tế (dưới 0,5%), trong khi nó chiếm khoảng 30% về giá trị.
Theo nhà sản xuất máy bay Boeing, vào năm 2012, máy bay hàng hóa chuyên dụng đã vận chuyển khoảng 60% lô hàng hàng không toàn cầu, trong khi máy bay chở khách đảm nhận phần còn lại 40%.
Ưu điểm và nhược điểm của vận tải hàng không
Mỗi phương thức vận chuyển đều có ưu điểm và nhược điểm riêng.
Với phương pháp vận chuyển hàng hóa bằng máy bay, bạn sẽ thấy sự khác biệt rõ rệt so với vận chuyển bằng đường biển, đường bộ… Chúng ta có thể thấy rõ rằng vận chuyển bằng đường hàng không là nhanh nhất, an toàn nhất, nhưng chi phí cũng cao nhất. Do đó, phương thức vận chuyển này thường phù hợp cho hàng hóa có giá trị cao, nhạy cảm về thời gian, chẳng hạn như:
Thư hàng không, thư nhanh
Động vật sống, cơ quan người, hài cốt
Hàng hóa dễ hỏng (thực phẩm, hoa tươi, hàng hóa ướp bằng đá khô)
Thuốc men
Đồ quý giá (vàng, kim cương)
Thiết bị công nghệ (hàng hóa công nghệ cao, phụ tùng máy bay, tàu thuyền, ô tô)
Hàng hóa tiêu dùng xa xỉ (điện tử, thời trang)
Hãy xem ưu nhược điểm ở phần tiếp theo...
Ưu điểm của vận tải hàng không
Như tôi đã nói ở trên, lợi thế lớn nhất của vận tải hàng không là tốc độ cao. Máy bay có tốc độ cao nhất trong tất cả các phương thức vận chuyển hiện nay. Tốc độ trung bình của máy bay chở hàng hoặc hành khách khoảng 800-1000km/giờ, rất cao so với các phương thức phổ biến khác như tàu (12-25 hải lý/giờ), tàu hỏa (ở miền Nam Việt Nam chỉ khoảng 60-80km/giờ) hoặc xe tải (60-80km/giờ). Tôi nghĩ rằng cách truyền điện duy nhất nhanh hơn máy bay!
Thứ hai, vận chuyển bằng máy bay cũng có độ an toàn cao nhất. Bạn có thể nghe tin về những vụ tai nạn máy bay thảm khốc, nhưng thực tế là đi lại bằng đường hàng không an toàn hơn nhiều so với đường bộ, đường sắt và đường biển.
Còn nhiều lợi thế khác như:
Không bị cản trở bởi những bề mặt địa hình như đường bộ hoặc đường thủy, nó kết nối gần như tất cả các quốc gia trên thế giới.
Dịch vụ nhanh chóng, đúng giờ, nhờ vào tốc độ bay rất nhanh và đặc tính hàng hóa thường có giá trị cao hoặc dễ hỏng
Giảm thiểu tổn thất phát sinh do xử lý, hỏng hóc hoặc trộm vặt
Phí bảo hiểm vận chuyển thấp hơn do ít rủi ro hơn các phương pháp khác
Phí lưu kho thường rất tối thiểu do đặc tính của hàng hóa và tốc độ mà các thủ tục được xử lý...
Đó là những lợi thế của vận tải hàng không. Bây giờ hãy nhìn vào mặt khác của vấn đề...
Nhược điểm của vận chuyển hàng không
Nhược điểm lớn nhất là vận chuyển bằng đường hàng không có giá cước cao nhất, tính theo kilogram.
Tôi cố gắng ước lượng rất sơ bộ phí nếu tôi muốn chuyển hàng từ Hải Phòng vào thành phố. Hồ Chí Minh, chỉ từ cảng / sân bay / ga xe lửa đến cùng một điểm đến (chỉ sử dụng một phương thức vận chuyển, để dễ dàng so sánh):
Đường hàng không (sân bay Cát Bi - Tân Sơn Nhất): ... VND / kg
Đường biển (container từ cảng Hải Phòng - cảng Sài Gòn): ...
Đường sắt (ga Hải Phòng - ga Bình Triệu): ...
Đường bộ (xe tải container, nội thành Hải Phòng - HCM):
Nhìn vào các con số, bạn có thấy cước phí hàng không cao như thế nào so với các phương tiện khác không?
Do mức phí cao như vậy, vận tải hàng không thường không phù hợp với hàng hóa giá trị thấp.
Nhược điểm thứ hai của vận tải hàng không là không phù hợp để chở hàng hóa cồng kềnh, hoặc hàng hóa có thể tích lớn. Thực tế là hai yếu tố về sức chứa và khối lượng hàng hóa sẽ bị giới hạn bởi kích thước khoang hàng, kích thước cửa, và khả năng tải trọng thực của máy bay. Nếu bạn không thể an toàn đưa vào / ra gói hàng, hoặc hàng hóa vượt quá tải trọng cho phép của máy bay, thì bạn nên quên đi phương thức này. Đối với những lô hàng như vậy, tàu thường là giải pháp khả thi.
Ngoài hai điểm trên, vận tải hàng không còn có một số nhược điểm đáng chú ý khác như sau:
Bị ảnh hưởng nhiều bởi thời tiết, ngay cả trong điều kiện thời tiết xấu như sương mù, bão tố, v.v., dễ bị hoãn hoặc hủy chuyến bay, làm trì hoãn dịch vụ vận tải hàng không.
Nguy cơ hơn với hư hỏng nhỏ, tai nạn, không tặc máy bay... Tiêu chuẩn hàng không nhạy cảm hơn, nên chỉ cần một vài thông số bị trục trặc, ảnh hưởng đến lịch bay, thậm chí phải hủy chuyến bay. Giữa năm 2017, tôi cũng đã từng ngồi trên một chuyến bay của Vietnam Airlines, khi máy bay di chuyển ra khỏi phòng chờ, dừng lại để thực hiện kiểm tra kỹ thuật cuối cùng, gặp phải một số vấn đề. Tôi chỉ nghe thấy họ thử nghiệm động cơ kêu trong một thời gian dài, rồi thấy cơ trưởng thông báo có vấn đề kỹ thuật. Máy bay phải quay trở lại phòng chờ ngay lập tức, và hành khách phải chuyển sang máy bay khác. Bất kỳ hàng hóa nào trên chuyến bay đó cũng phải thay đổi máy bay. Rõ ràng, hiện đại lại gây hại cho điện, máy bay thực sự “nhạy cảm“ hơn ô tô và tàu thuyền ở điểm này.
Yêu cầu nghiêm ngặt liên quan đến quy định và pháp luật, nhằm đảm bảo an ninh và an toàn bay. Nhiều loại hàng hóa có mức độ rủi ro cao (như dễ cháy, dễ nổ ...) sẽ không được các hãng hàng không chấp nhận. Trong quá trình kiểm tra hành khách và hàng hóa bằng cách quét, bạn cũng sẽ cảm nhận được sự nghiêm ngặt của các quy định trong lĩnh vực vận tải hàng không.
Với tất cả những ưu điểm và nhược điểm này, dựa trên nhu cầu của bạn, bạn sẽ quyết định xem có nên vận chuyển hàng hóa bằng máy bay hay bằng xe tải hoặc tàu.
Các bên liên quan trong vận chuyển hàng hóa bằng hàng không
Nếu nhìn từ góc độ của bên gửi hàng, bạn sẽ thấy có nhiều bên liên quan trong vận tải hàng không:
Các công ty bưu chính (công ty bưu chính) vận chuyển thư hàng không, với các phong bì tài liệu và gói hàng nặng tới 30 kg. Những công ty này thuê dịch vụ vận chuyển của các hãng hàng không. Ví dụ: EMS, Viettel
Các công ty chuyển phát nhanh vận chuyển phong bì và bưu kiện nặng tới 75 kg, và cũng thuê lại dịch vụ vận chuyển hàng không. Ví dụ: Kerry Express.
Các công ty tích hợp, giao phong bì và gói hàng nặng tới 75 kg. Họ thường sử dụng máy bay vận chuyển tư nhân của riêng mình, và có thể thuê lại một phần dịch vụ từ các hãng hàng không. Ví dụ: DHL Express, FedEx, TNT Express, UPS
Các chuyển phát hàng không, giao các gói hàng và đóng gói vượt quá 75kg, bằng cách thuê dịch vụ cho các hãng hàng không. Ví dụ: Agility, CEVA Logistics, CH Robinson, Damco, DB Schenker
Các hãng hàng không (hãng hàng không), và các nhà khai thác hàng không (nhà khai thác hàng không), sử dụng máy bay của họ để chở hàng hóa & hành khách.
Việc vận chuyển hàng hóa trên các tuyến bay giữa các sân bay thực tế được thực hiện bởi các hãng hàng không, hoặc các nhà khai thác máy bay. Tất nhiên, các nhà vận chuyển nhanh quốc tế có máy bay riêng sẽ vận chuyển hầu hết hàng hóa mà họ phục vụ, phần còn lại thuê các hãng hàng không.
Vì vậy, các công ty bưu chính, giao hàng và vận chuyển hàng không là khách hàng của các hãng hàng không.
Thực tế, các công ty giao hàng hàng không vẫn là những khách hàng “truyền thống” và quan trọng của các hãng hàng không. Theo Hiệp hội các nhà giao nhận quốc tế (FIATA), các công ty giao nhận chiếm 80% tổng số lô hàng quốc tế bằng máy bay. Họ nhận chuyển hàng không từ cửa đến cửa cho khách hàng của họ. Và các hãng hàng không sẽ chuyên chuyển hàng từ sân bay này sang sân bay khác (sân bay sang sân bay).
Quy trình chuyển hàng giao nhận
Khi chuẩn bị vận chuyển hàng hóa, việc hiểu các thủ tục hoạt động là rất quan trọng, đó là các bước bạn cần thực hiện để xuất khẩu hoặc nhập khẩu lô hàng (được thực hiện bởi bạn hoặc qua một đơn vị dịch vụ):
Quy trình nhập khẩu hàng hóa bằng đường hàng không
Quy trình xuất khẩu hàng hóa bằng đường hàng không
Đối với hàng nhập khẩu vào Việt Nam, nếu bạn tự thực hiện các thủ tục tại sân bay, bạn có thể muốn biết các thông tin quan trọng như:
Thủ tục nhận hàng tại sân bay Tân Sơn Nhất
Thông tin chi tiết về kho TCS, kho SCSC
Địa chỉ sân bay Tân Sơn Nhất, địa chỉ sân bay Nội Bài
Dịch vụ thông quan tại Tân Sơn Nhất, Nội Bài, Cát Bi
Dịch vụ vận chuyển hàng không
Trong lĩnh vực vận chuyển hàng hóa bằng đường hàng không, các nhà giao hàng có thể muốn thuê các công ty dịch vụ vận tải hàng không. Nó có thể là công ty giao nhận (freight forwarder) hoặc đại lý tổng được hãng hàng không chỉ định (Đại lý Bán hàng Tổng hợp - GSA).
Tùy vào nhu cầu cụ thể của bạn, bạn có thể sử dụng một trong các hình thức dịch vụ sau:
Trong khi đó, 7 điều kiện còn lại của Incoterms 2010 có thể áp dụng cho tất cả các phương thức vận chuyển: đường bộ, đường sắt, đường biển, đường hàng không. Do đó, bạn nên sử dụng các điều khoản mà điểm phân bổ rủi ro là khi hàng hóa được giao cho người vận chuyển (người vận chuyển hoặc người giao nhận). Cụ thể:
FOB => FCA
CFR => CPT
CIF => CIP
Thuật ngữ chung cho vận chuyển hàng không
Đây là một số thuật ngữ phổ biến trong vận chuyển hàng không, bao gồm các viết tắt, hầu hết đều có nguồn gốc từ tiếng Anh:
A2A - Từ Sân bay đến Sân bay: vận chuyển từ sân bay khởi hành đến sân bay đích
ATA - Thời gian đến thực tế: Thời gian đến thực tế
ATD - Thời gian khởi hành thực tế: Thời gian khởi hành thực tế
AWB - Vận đơn hàng không: vận đơn hàng không, chia thành MAWB - Vận đơn hàng không chính (vận đơn do hãng hàng không phát hành) và HAWB - Vận đơn hàng không nhà (vận đơn do người giao nhận phát hành)
Đặt chỗ: Khuyên bạn nên ở lại trên máy bay, được hãng hàng không xác nhận
Trọng lượng kích thước: Một phương pháp đo trọng lượng theo thể tích, là không gian hoặc thể tích của một lô hàng.
FCR - Giấy chứng nhận biên nhận của người giao nhận: Giấy chứng nhận biên nhận hàng hóa của người giao nhận
FTC - Giấy chứng nhận vận chuyển của người giao nhận: Giấy chứng nhận vận chuyển của người giao nhận
FWR - Giấy biên nhận kho của người giao nhận: Giấy biên nhận kho của người giao nhận (cấp cho nhà xuất khẩu)
GSA - Đại lý bán hàng tổng hợp: Đại lý của hãng hàng không được hãng hàng không chỉ định
IATA - Hiệp hội Vận tải Hàng không Quốc tế: Hiệp hội Vận tải Hàng không Quốc tế
NOTOC - Thông báo cho cơ trưởng: Thông báo cho cơ trưởng, danh sách hàng hóa trên máy bay thông báo cho cơ trưởng chuyến bay.
TACT - Biểu giá cước hàng không: Bảng cước hàng không, được hãng hàng không thông báo
POD - Bằng chứng giao hàng: Bằng chứng giao hàng, tài liệu cho thấy rằng người vận chuyển đã giao hàng theo thỏa thuận.
Phí theo thể tích: Cước hàng không được tính theo dung tích hàng hóa (thay vì trọng lượng).
Phí trọng lượng: Cước hàng không dựa trên trọng lượng thực tế của hàng hóa
Còn nhiều thuật ngữ và từ viết tắt khác, vì vậy tôi sẽ tóm tắt đầy đủ hơn trong một bài viết riêng để bạn tham khảo.
